Rusiyada internetin izolyasiyası üzrə təlim aeroportların işinə əngəl törədib
Rusiyada genişmiqyaslı internet əngəli yaranıb, bu da Rusiyanın müxtəlif hissələrində əksər aeroportlarında bir neçə yerli aviaşirkətin işini bir neçə saat ərzində iflic edib. Sərnişinlərin və yükün qeydiyyatı, həmçinin biletlərin bronlaşdırılması və alınması sistemləri işləməyib. Aviaşirkətlər sərnişinləri və onların yüklərini əllə qeyd etməli olublar.
Bu əngəli Rusiya hakimiyyətinin ölkə internetinin izolyasiyası üzrə həyata keçirdiyi təlimlərlə bağlayırlar.
Təlimlər çoxlu mübahisəyə və etirazlara səbəb olmuş suveren runet haqda qanunda nəzərdə tutulub.
_____________________________________________________________________________________
•Rusiyanın “suveren interneti” və onun kriminal kontekstli müəllifləri haqda
•Gürcüstan hakimiyyətinin Facebook-da yüzlərlə feyk-səhifə ilə əlaqəsi ortaya çıxıb
_____________________________________________________________________________________
Rusiyanın “suveren interneti” nə deməkdir?
2019-cu ilin martında Moskvada azad interneti dəstəkləyən mitinq keçirilib və bu aksiyaya 15 min nəfərdən çox insan toplaşıb. Aksiya iştirakçıları suveren runetə qarşı etiraz edib və bildiriblər ki, bunun nəticəsində Rusiya dünya internetindən və Google kimi şirkətlərin xidmətllərindən təcrid olunacaq.
Amma 2019-cu il noyabrın 1-də “suveren Runet” haqda qanun qüvvəyə minib. Onun məqsədinin Rusiyanın dünya internetindən kəsiləcəyi zaman ölkə təhlükəsizliyinin təmin edilməsi olduğu bildirilib.
Qanun dövlət orqanlarının rabitə və trafik operatorları üzərində nəzarətinin gücləndirilməsini nəzərdə tutur. Qanuna əsasən, rabitə şəbəkələri sahibləri, internet-şirkətlər və bazarın digər oyunçularının iştirak etməyə borclu olduğu təlimlər ildə azı bir dəfə keçirilməlidir.
Budur, ilk belə təlim 2019-cu il dekabrın 23-də baş tutub.
“Ən sonda hamı sadəcə doyunca içəcək” və ya “suveren runet” təlimləri nə üçün lazımdır?
Rusiyanın “Novaya qazeta” nəşrinin yazdığına görə, “kiber-təhlükəsizlik üzrə” təlimlərə xüsusi xidmət orqanları, Müdafiə Nazirliyi, DİN, Federal Mühafizə Xidməti və Rusiya Qvardiyası, o cümlədən də Energetika Nazirliyi və icra hakimiyyətinin digər orqanları cəlb olunub.
Hakimiyyət söz vermişdi ki, təlimlər sadə istifadəçilərə təsir etməyəcək və təlim zamanı təhlükələr üzərində iş yalnız “xüsusi ayrılmış seqmentlərdə, stendlərdə və poliqonlarda” aparılacaq.
______________________________________________________________________________________
Şərh
“İnterneti Mühafizə Cəmiyyəti” qeyri-kommersiya təşkilatının direktoru
Mixail Klimarev
“Bu təlimlər sadəcə imitasiya idi. İlk növbədə ona görə ki, onun planı qanunun tələbinə uyöun olaraq əvvəlcədən açıqlanmamışdı. Bu cür təlimlər yalnız belə ola bilər – tamamən səriştəsiz insanlar toplaşır, qaşlarını çatır və başları çıxmayan məsələləri müzakirə etməyə başlayırlar, vəssalam.
Bu təlimlərdən gözlənilən nəticə nə ola bilər? Düşünürəm ki, onlar orda ən sonda sadəcə doyunca içəcəklər”.
