“Qobu Park” sakinlərinin həyatı təhlükədədir?
“Qobu Park”da əyilən binalar
Xaliq Rəşidoğlu
“Qobu Park” yaşayış kompleksinin sakinləri 1 ilə yaxındır ki, binaların qəzalı vəziyyətdə olduğunu, sakinlərin həyatı üçün təhlükə daşıdığını deyirlər.
“5 ildir tikilib, bu 5 ildə binanın biri əyilib sağa, biri sola. Biz burda qorxa-qorxa necə yaşayaq? Camaat təlaş içindədir. Bir belə təhlükədən qoruna-qoruna gəlib bura çıxmışıq, burada da belə…”
Bunları “Qobu Park” yaşayış kompleksinin sakini, Ağdamdan məcburi köçkün Nizami Namazov deyir. Onun sözlərinə görə, şəhərcikdə bir neçə bina əyilib, kanalizasiya, su boruları sıradan çıxıb, elektrik kabelləri qırılıb, sakinlər təlaş içindədirlər.
- Əlçatmaz kreditlər və sığorta – Azərbaycan fermerləri maddi dəstəkdən niyə məhrumdur?
- Gürcüstanda əlillərə qarşı zorakılıqla mübarizə üçün nə lazımdır? Tədqiqat
- “Azərbaycanı Brüsseldə daha yaxşı görür və eşidirlər” – erməni politoloq
Bakının Qaradağ rayonu ərazisində yerşələn “Qobu Park” yaşayış kompleksi birinci Qarabağ müharibəsi zamanı evlərini itirmiş məcburi köçkünlər üçün inşa edilib. Şəhərcik üç hissədən ibarətdir – “Qobu Park”, “Qobu Park-1”, “Qobu Park-2”. Müvafiq olaraq 2018, 2019 və 2020-ci illərdə istifadəyə verilib. Hazırda yaşayış kompleksində əsasən Laçın, Ağdam və Cəbrayıl rayonlarından köçkün düşmüş ümumilikdə 3600-dən çox ailə məskunlaşıb.
“Guya boruları düzəldirdilər, elektrik xətlərini də qırdılar”
Yaşayış kompleksi istismara təhvil veriləndən az sonra sakinlər yaranan ciddi problemlərdən şikayətlənməyə başlayıblar. Əvvəlcə kanalizasiya sistemi və su xətləri sıradan çıxıb. Sakinlərin sözlərinə görə, su və kanalizasiya borularından axan su və çirkab həyətləri basmaqla yanaşı, həm də binaların zirzəmilərinə dolub. Daha sonra kanalizasiya və su xətləri təmir edildiyi zaman yanlışlıqla elektrik xətləri kəsilib. Şəhərcikdə hələ də su və elektrik verilişində fasilələr yaranır. Kanalizasiyanın çirkab suları küçələrə axır.
“Köhnə boruları gətirib salıblar binaların altına, indi də dəyişmək istəyirlər, əksinə, daha da ziyan vurublar, işıqların kabellərini qırıq-qırıq ediblər. Camaatın çoxu qalıb liftdə. Biri düşə bilmir, biri qalxa bilmir. İşıq sönəndən sonra həyat olmur burda. Su da gəlmir, qalırsan belə, di gəl yaşa”, – Nizami Namazov şikayətlənir.
Laçın köçkünü Rəşid Dünyamalıyev deyir ki, bitməyən təmir-tikinri işləri üzündən şəhərcikdə toz-torpaq da bitmir:
“Hər səhəri texnikaların səsi ilə açırıq. Heç bir ekoloji prosedurlara da əməl edilmir. Aparılan qazıntılar havanın çirklənməsinə səbəb olur, tozla nəfəs alırıq, mənzillərin içinə qədər toz dolur. İçdiyimiz su da çirklidir. Təmir işlərinə görə suyu tez-tez kəsirlər. Yenidən buraxanda kranı açıb yarım saat gözləməliyik ki, çirkab axıb getsin, su durulsun”.
“Möhkəmləndirilməsi üçün binaların altı betonla doldurulur”
Mart ayında sakinlər ilk olaraq “Qobu Park-2”də yerləşən 17 saylı binanın əyilib qəzalı vəziyyətə düşməsi ilə bağlı həyəcan təbili çalıblar. Həmin vaxt ərazi üzrə Mənzil Kommunal İstismar Sahəsinin mühəndisi Rüfət Quliyev “Baku TV”yə müsahibəsində bildirib ki, binanın zirzəmisinə dolan su onun əyilməsinə səbəb olub.
“Binanın arxasında kanalizasiya borusunun deşilməsi nəticəsində binanın zirzəmisinə bir ildən çox su gedib və binanın altını boşaldıb. İndi dəliklər açılır, həmin su çıxarılır və binanın altı saf sementlə doldurulur”, – o deyib.
Mart ayında “Qobu Park” layihəsini həyata keçirən “Kristal Abşeron” MTK-nın iş icraçısı Eldar Məmmədov “Baku TV”yə bildirmişdi ki, əyilən binada həyat əhəmiyyətli heç bir təhlükə yoxdur.
“Sakinlər evlərində rahat yaşaya bilərlər. Binanın təməlinin yüngül oturması, uzun müddət altına su işləməsi ilə bağlıdır əyilmə. Həmin su xətləri binadan kənarlaşdırılıb. İndi də binanın möhkəmləndirilməsi, gələcək fəsadların qarşısının alınması üçün binanın ətrafına və altına beton inyeksiya olunur”, – deyə o bildirmişdi.
“Əyilən binaların sayı artıb”
Amma üzərindən üç ay keçsə də, şəhərcikdə təmir-bərpa işləri hələ bitməyib, kanalizasiya, su və elektrik xətləri hələ də düzəlməyib, binalarda əyilmə davam edir. Üstəlik yalnız “Qobu Park-2”dəki 17 saylı binada yox. Sakinlərin bildirdiyinə görə, “Qobu Park-1”də 4 və 8 saylı, “Qobu Park-2”də 16 saylı binalarda da əyilmə müşahidə olunur.
Adlarının çəkilməsini istəməyən müəllimlər şəhərcikdə yerləşən Ağdam şəhər 32 saylı məktəb binasının damının çökmə təhlükəsinin olduğunu da deyirlər.
Şəhərcikdə olduğumuz zaman texnikanın işlədiyinə, küçələrdən çirkab sularının axdığına, sözügedən binaların əyildiyinə, 32 saylı məktəb binasının damında zədələrin əmələ gəldiyinə bilavasitə şahid olduq.
“Qobu Park-1”də yerləşən 8 saylı binanın təməlinin möhkəmləndirilməsi üçün zirzəmisinə yeridilən beton isə yaxınlıqda yerləşən sözügedən məktəbin binasının ərazisindən çıxmağa başlayıb.
“Burada binalar tikilməmişdən əvvəl yeraltı kanallar vardı, onları doldurmuşdular. Görünür ki, yaxşı doldurmayıblar, binaların altına su dolduğu zaman da bu kanalları yuyub yenidən boşaldıb. Binanın altına beton doldurulduğu zaman çox güman ki, həmin kanallar vasitəsilə gedib məktəbdən çıxıb”, – sakinlərdən biri izah edir.
“Kristal Abşeron” MTK-dan isə bir daha bildirdilər ki, “Qobu Park” yaşayış kompleksində heç bir binada həyati təhlükə kəsb edən vəziyyət yoxdur. Konkret binalarla bağlı suallara gəlincə, şirkətin özünü təqdim etməyən xanım əməkdaşı artıq zəruri məlumatı mediaya verdiklərini dedi:
“Yaşayış kompleksində baş verənlərlə bağlı əməkdaşlarımız dəfələrlə münasibət bildiriblər”.
“Əyilmiş bina qəzalı sayılır”
Əmlak məsələləri üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev bildirir ki, problemlərin yaranması binaların çox qısa müddətdə tələsik inşa edilib, istismara verilməsi ilə bağlı ola bilər:
“Çoxmənzilli binaların tikintisi təxminən iki il davam edir, tikildiyi müddətdə mümkün qədər oturur. Eyni zamanda binanın oturması yerin səthindən asılıdır. Əgər bina əyilirsə, deməli, konstruksiyası düzgün qurulmayıb. Əyilmiş bina, əlbəttə ki, təhlükə mənbəyidir. Bina qəzalı sayılır”.
İnşaat işləri üzrə ekspert Nüsrət İbrahimov da bildirib ki, binanın əyilməsinin bir neçə səbəbi ola bilər:
“Binalar tikilməzdən əvvəl torpağın tərkibinin öyrənilməsində səhvlər buraxılmış ola bilər. Nəticədə, buradan keçən qrunt suları binaların təməlini yuyub. Bundan başqa, yer səthində baş verən dalğalanmalar nəticəsində süxurun strukturunun dəyişməsi mümkündür. Bu, insan amili ilə də bağlı ola bilər. Araşdırma aparılmalıdır. Rəy verilməlidir ki, bu binalar istifadəyə yararlıdır, ya yox”.
Tikinti üzrə digər ekspert Cavid İsayev isə hesab edir ki, hazırda görülən betonlama işləri problemi həll edə bilməz.
“Binanın alt hissəsində betonlama işlərinin aparılması binanın yararlı olacağı demək deyil. Bu cür işlərin aparılması tam mənasızdır”, – deyə o bildirib.
“Gəldilər, sementlədilər, dedilər daha möhkəm dayanıb. İndi isə haradasa son on gündə yenə bir neçə santimetr əyilmə var. Orada ölçü qoyublar, əyilmənin davam edib-etmədiyini izləmək üçün. Ümumilikdə, 20-25 sm əyilmə var binaların yuxarısında. Qorxu içində yaşayırıq, bilmirik gələcəyimiz necə olacaq. Uçsa, camaat tələf olsa, kim cavab verəcək? Bundansa bizi köçürsünlər başqa yerə, sonra düzəltsinlər binanı. Tam düzəldiyinə əmin olanda yenidən qaytararlar camaatı”, – 17 saylı binada yaşayan Arif Hacıyev deyir.
