Ermənistan və Azərbaycanı nəqliyyat dəhlizləri birləşdirəcək – Moskvada liderlərin görüşünün nəticələri
11 yanvarda Moskvada Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin Rusiya prezidentinin təşəbbüsü ilə keçirilən görüşünün əsas nəticəsi – yaxın zamanda Dağlıq Qarabağın inkişafı ilə bağlı planı təqdim etməli olan birgə işçi qrupun yaradılması.
Ermənistan və Azərbaycan ərazisindən keçən dəmiryolu xətti və avtomobil yolunun inkişafı prioritet elan edilib.
İşçi qrupa üç ölkənin baş nazirləri rəhbərlik edəcək, ilk iclas isə yanvarın 30-da keçiriləcək.
Bu haqda üç liderin dərc olunmuş birgə bəyanatında deyilir. Həmçinin Rusiya prezidenti Vladimir Putin, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan mətbuat üçün bəyanat səsləndiriblər. Çıxışların rus dilində videosu məqalənin sonundadır.
İlham Əliyev görüşün nəticələrini tam müsbət dəyərləndirib.
Nikol Paşinyan isə bildirib ki, çoxlu nizamlanmamış məsələlər qalır. Bunlardan ən önəmlisi kimi o, Dağlıq Qarabağın statusunu və hərbi əsirlərin azad edilərək vətənə qaytarılmasını qeyd edib. Ermənistanda cəmiyyət onu Moskvaya etirazlarla və qəzədli narazılıqla yola salıb.
- Ermənistan-Azərbaycan: “Yeni-köhnə sərhəd”, niyə onun müəyyən edilməsi bu qədər problemlidir?
- Atəşkəs imzalanandan sonra Azərbaycan və Ermənistan nə əldə edib?
- Türkiyə həbçilərinin Qarabağda yerləşdirilməsi Azərbaycanın nəyinə lazımdır? – Bakıdan şərh
- “Qan, tər, gözyaşı və səriştəli idarəçilik” – politoloqdan Ermənistanın böhrandan çıxış formulu
Birgə bəyanatın mətni
Danışıqlar bağlı qapılar arxasında keçirilib və 3 saat 45 dəqiqə davam edib. Bu, ikinci Qarabağ müharibəsi (27 sentyabr – 10 noyabr 2020-ci il) sona çatdıqdan sonra Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin ilk üz-üzə görüşüdür.
Üç ölkə liderlərinin birgə bəyanatının mətni:
“İşçi qrup 2021-ci il 30 yanvara qədər birinci iclasını keçirəcək, iclasın nəticələrinə görə Bəyanatın 9-cu maddəsinin həyata keçirilməsindən doğan işin əsas istiqamətlərinın siyahısı formalaşdırılacaq, o cümlədən də Azərbaycan Respublikası, Ermənistan Respublikası və RF arasında razılaşdırmalar üzrə digər istiqamətlər müəyyənləşdiriləcək.
Fəaliyyətin əsas istiqamətlərinin reallaşdırılması məqsədilə işçi qrupun həmsədrləri həmin istiqamətlər üzrə tərəflərin səriştəli orqanlarının və təşkilatlarının vəzifəli şəxslərindən ibarət ekspert yarımqruplarının tərkibini təsdiqləyəcəklər. Ekspert yarımqrupları işçi qrupun iclasından sonra bir ay müddətində lazım olan resursların əsaslandırması və onların reallaşdırılması, həmçinin tərəflərin yüksək səviyyətə təsdiqi üçün tədbirlərlə birlikdə layihələr siyahısını təqdim edəcək.
İşçi qrup 2021-ci il martın 1-dək Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası ərazisindən həyata keçirilən beynəlxalq daşımaların, həmçinin Azərbaycan Respublikası və Ermənistan Respublikası tərəfindən həyata keçirilən, yerinə yetirilməsi zamanı Azərbaycan Respublikasının və Ermənistan Respublikasının ərazilərinin kəsişməsi tələb olunan daşımaların təşkili, yerinə yetirilməsi və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün zəruri olan yeni nəqliyyat infrastrukturu obyektlərinin bərpasını və tikilməsini nəzərdə tutan tədbirlərin siyahısını və reallaşdırılması qrafikini Tərəflərin yüksək səviyyədə təsdiqləməsi üçün təqdim edəcək”.
Putin Qarabağdakı Rusiya sülhməramlılarından razıdır və Cənubi Qafqazın inkişafının yeni perspektivləri haqda danışır
Putin deyib ki, 10 noyabr 2020-ci ildə imzalanan və Qarabağda və ətraf rayonlarda hərbi əməliyyatlara son qoyan üçtərəfli bəyanatın şərtlərinə regionda ümumilikdə riayət olunur.
“Heç bir ciddi hadisə qeydə alınmır. Rusiya sülhmıramlı dəstəsi hər iki tərəf qarşısında öz vəzifələrini tam yerinə yetirir. Dağlıq Qarabağa artıq 48 mindən çox köçkün və qaçqın qayıdıb. İnfrastrukturun bərpası ilə bağlı işlər aparılır”, – Vladimir Putin deyib.
Baş tutan görüşü o, “müstəsna vacib və əhəmiyyətli” adlandırıb. “Regionun nəqliyyat infrastrukturunun və iqtisadiyyatının inkişafı həm Azərbaycan, həm də Ermənistan və ümumilikdə region xalqlarının xeyrinə olacaq və deməli, Rusiya Federasiyasının maraqlarına [müvafiqdir]”, – Putin bəyan edib.
Əliyev: “10 noyabr razılşasındakı maddələrin böyük hissəsi həyata keçirilib, nəqliyyat kommunikasiyasının açılması regionda təhlükəsziliyi möhkəmləndirəcək”
“Bugünkü görüş bizim nəticəyə kökləndiyimizdən xəbır verir. 10 noyabr 2020-ci il bəyanatındakı maddələrin böyük hissəsi həyata keçirilib. Onlardan biri nəqliyyat əlaqələrinin açılması idi. Bu, regionun inkişafına böyük dinamika verə bilər.
Həmçinin nəqliyyat kommunikasiyasının açılması regionda təhlükəsizliyi möhkəmləndirəcək, çünki bu, Azərbaycan, Ermənistan, Rusiya xalqlarının və bizim qonşularımızın maraqlarına cavab verir”, – Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev deyib.
O bildirib ki, Rusiyanın sülhməramlı missiyası öz işini səmərəli həyata keçirir və “iki ay ərzində kiçik hadisələri istisna etsək, narahatlıq üçün ciddi səbəb olmayıb”.
Paşinyan: “Dağlıq Qarabağ münaqişəsi hələ də nizamlanmayıb”
Danışıqlardan sonra birgə brifinqdə Ermənistanın baş naziri Rusiya prezidentinə regionda “stabilliyin və təhlükəsizliyin bərpası üzrə” səylərinə görə minnətdarlığını bildirib.
Amma sonra Nikol Paşinyan deyib ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi “hələ də nizamlanmayıb”.
“Atəşkəs rejimini təmin etmək mümkün olub, amma həll edilməli olan çox sayda məsələ qalır. Bunlardan biri Dağlıq Qarabağın statusu məsələsidir. Ermənistan ATƏT-in Minsk Qrupu həmsədrlərin çərçivəsində danışıqları davam etdirməyə hazırdır”, – Paşinyan deyib.
O bildirib ki, Ermənistan üçün ən vacibi hərbi əsirlərin dəyişdirilməsidir.
“Bu, 10 noyabr bəyanatının 8-ci maddəsində nəzərdə tutulub, amma təəssüf ki, tam yerinə yetirilməyib.
Bu, əb həssas və ağrılı məsələdir və biz bu istiqamətdə işləri davam etdirəcəyimizə dair razılıq əldə etmişik. Mən ümid edirəm ki, biz ən qısa müddətdə konkret həllə nail olacağıq”.
Birgə işçi qrupun yaradılması haqda razılaşmanının əldə edilməsini və nəqliyyat kommunikasiyasının açılmasını Paşinyan “çox mühüm” adlandırıb.
“Razılaşmaların reallaşdırılması regionumuzun zahirini dəyişə bilər. İqtisadi yeniliklər həm də təhlükəsizliyin daha etibarlı zəmanətlərinə gətirib çıxara bilər. Biz də bu istiqamətdə konstruktiv işləməyə hazırıq”, – Paşinyan deyib.
Müxalifət baş naziri Ermənistana buraxmamaqla təhdid edir – Paşinyanı Moskvadakı görüşə necə “yola salıblar”
Yanvarın 11-də səhər erkəndən baş nazir hələ Moskvaya uçmamışdan müxalif partiyaların nümayəndələri Yerevanda “Zvartnots” beynəlxalq aeroportuna gedən yolu bağlayıblar.
Bununla müxalifətçilər Nikol Paşinyanın Moskvaya uşçasına mane olmaq istəyiblər. Nəticədə aeroport yoluna əlavə polis qüvvələri cəlb olunub.
Aksiya iştirakçıları “Nikol – xain”, “Nikol get” şüarlarını səsləndiriblər. Müharibə bitəndən sonra baş nazirin istefasını tələb edən birləşmiş müxalifət partiyaları yenə də Paşinyanın Ermənistan və Dağlıq Qarabağı təmsil etmədiytini və qərarların qəbulu üçün onun müvafiq mandatının olmadığını təkrar ediblər.
Aksiya iştirakçılarından biri baş nazirə “xəbərdarlıq edib”: əgər o, Moskvada ölkə üçün hər hansı ziyanlı sənəd imzalayarsa, “Ermənistanın hava məkanı onun üçün həmişəlik bağlanacaq”.
Müxalifətin hava məkanını məhz necə bağlayacağı və baş nazirin Ermənistana qayıtmasına necə mane olacağı haqda heç nə deyilməyib.
Ermənistanın Rusiyadakı səfirliyi qarşısında etiraz, foto
Ermənistanın Rusiyadakı səfirliyi qarşısında üçtərəfli görüş hələ başlamamış onlarla insan toplaşıb. Ondan çox polis səfirlik binasını mühasirəyə alıb.
Aksiya iştirakçıları burada “Xalq bizik. Və biz sənə qarşıyıq”, “Türk Nikol”, “Stop Nikol” sözləri yazılmış böyük plakatlar quraşdırıblar.
Sonra Ermənistan səfirliyinin mühafizəsinin tələbilə “Türk Nikol” sözləri yazılmış plakatı etirazçılar yığışdırıblar.
Səfirlik qarşısında toplaşan ermənilər Nikol Paşinyanın Moskvaya səfərinə və erməni xalqı adından hər hansı sənədi imzalamasına qarşı çıxıblar.
Aksiya iştirakçıları baş nazirdən xalqın, Ermənistan prezidentinin, parlament və qeyri-parlament partiyalarının, bir çoz ziyalıların tələbini dinləməyə və istefaya getməyə çağırıblar. Bu haqda onların səfirliyin həyətindəcə imzaladıqları petisiyada deyilir.
“Biz hesab edirik ki, müharibəni uduzan vicdanlı baş komandan, ölkə rəhbəri əgər vətənpərvərdirsə və erməni xalqını düşünürsə, kpnüllü şəkildə istefaya getməlidir”, – “Rusiya Ermənilərinin İttifaqı” ümumrusiya ictimai təşkilatının vitse-prezidenti Levon Mukanyan deyib.
