Cenevrədə Rusiya-Gürcüstan danışıqlarında Rusiya nümayəndə heyəti görüşü tərk edib
Cenevrədə Gürcüstan və Rusiya arasında danışıqlar
Cenevrədə beynəlxalq danışıqların 55-ci raundunda Rusiya nümayəndə heyəti görüşü tərk edib. Gündəlikdə məcburi köçkünlərin qayıtması haqda məsələ qalxdığı zaman rusiyalı diplomatlar görüşü tərk ediblər – Gürcüstanın xarici işlər nazirinin müavini Laşa Darsaliya bildirib.
Onun sözlərinə görə, təhlükəsizliklə bağlı tərəflərinn mövqeyi kəskin ziddiyyətli olaraq qalır.
“Bu, çox kədərli faktdır. Vacibdir ki, tez, ya gec biz bunun öhdəsindən gələk və məcburi köçkünlərin qayıtması danışıqlar prosesində ən mühüm məsələlərdən biri olsun. Prosesin qalan hissəsilə bağlı reallıq isə belədir ki, təhlükəsizlik məsələsi üzrə tərəflərin mövqeləri radikal fərqlidir”, – Darsaliya deyib.
Onun sözlərinə görə, razılamanın altı maddəsinin (2008) addım-addım reallaşdırılmasına başlamaq vacibdir, bu, münaqişənin tam nizamlanması üçün təməl olmalıdır, “amma Rusiya nümayəndə heyəti bu cür yanaşmanı görmür”.
Darsaliya deyib ki, humanitar məsələlər üzrə kiçik addımlar atmaq üçün imkan var. Amma bütün əvvəlki raundlarda olduğu kimi bu dəfə də problemi həll etmək mümkün olmayıb.
“İnsan haqları və humanitar məsələlər nöqteyi-nəzərindən ağır vəziyyətin qalması heç kimim maraqlarına uyğun deyil. Faktiki Rusiya insan haqları məsələlərini danışıqlar prosesində təzyiq vasitəsi kimi istifadə edir, amma tərəfdaşların və həmsədrlərin fəal səyləri ilə biz gələcəkdə humanitar məsələlərdə müəyyən irəliləyiş əldə edəcəyimizə ümid edirik. Bununla əlaqədar biz həmsədrlərin bəzi təkliflər hazırlayacağını gözləyirik, hansılara ki, növbəti raunda baxılacaq. Biz ümid edirik ki, hətta humanitar məsələlər üzrə də biz müəyyən irəliləyişə nail olacağıq, amma biz bugünkü raundun yekunları haqda danışsaq, bütün raundlarda olduğu kimi bu dəfə də biz heç bir irəliləyişə nail ola bilmədik”, – nazir müavini deyib.
Gürcüstan XİN: Moskvanın işğal xəttinin delimitasiyası haqda bəyanatları qəbuledilməzdir
Cenevrə formatı nədir?
• 2008-ci il avqust müharibəsindən sonra Gürcüstan və Rusiya arasında birbaşa dialoq dayandırılıb. Atəşkəs haqda razılaşmaya müvafiq olaraq 2008-ci il avqustun 12-də Rusiya v Gürcüstanın Suxumi və Sxinvali nümayəndələri ilə birlikdə, o cümlədən də beynəlxalq təşkilatların təmsilçilərinin müxtəlif humanitar məsələləri müzakirə edə biləcəkləri Cenevrə danışıqlar formatının yaradılması qərara alınıb.
• Hazırkı “Gürcü arzusu” partiyası hakimiyyətə gəlməzdən əvvəl Gürcüstan-Rusiya danışıqlarında Abaşidze-Karasin formatı yaradılmışdı, Tbilisi və Moskva arasında danışıqlar aparılan yeganə yer Cenevrə idi.
• Cenevrədə danışıqlar ildə dörd raund keçirilir.
• Cenüvrə formatı münaqişənin siyasi aspektlərinə toxunmur. Yəni Abxaziya və Cənubi Osetiyanın statusu və digər siyasi məsələlər burada müzakirə olunmur.
• Cenevrə beynəlxalq danışıqları iki paralal işçi qrupda aparılır:
• Birinci qrup təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə edir (məsələn, Rusiya və Gürcüstan arasında güc tətbiq edilməməsi, Gürcüstanın işğal olunmuş ərazilərində beynəlxalq təhlükəsizlik mexanizmlərinin yaradılması);
• İkinci qrup məcburi köçkünlərin vəziyyətini və onların qayıdışını müzakirə edir. Bu qrup eyni zamanda işğal olunmuş ərazilərdə yaşayan insanlarla bağlı mühüm humanitar məsələləri (məsələn, doğma dildə təhsil, mədəni irsin mühafizəsi, inlanların işğal xəttindən azad hərəkəti, işğal olunmuş ərazilərdə yaşayan insanların sağlamlığı, cinayət işləri, insan haqları və sairə) nəzərdən keçirir.
• Gürcüstan və Rusiyadan başqa Cenevrədə danışıqlarda ABŞ nümayəndələri, ATƏT, Aİ və BMT tərəfindən həbsədrlər iştirak edir. Müzakirələrdə Sxinvali və Suxumi də iştirak edir.