Azərbaycanın Açıq Hökumət Tərəfdaşlığından çıxarılması nə deməkdir?
Azərbaycan Açıq Hökumət Tərəfdaşlığından çıxarılıb
Azərbaycan Açıq Hökumət Tərəfdaşlığından (OGP) çıxarılıb. Təşkilatın bununla bağlı qərarı haqda açıqlamasında qeyd olunub ki, Azərbaycan üzvlük şərtlərini yerinə yetirməyib: “Biz Azərbaycanın Tərəfdaşlıqda qalmaq şərtlərini yerinə yetirə bilməməsindən və vətəndaş cəmiyyəti üçün şərtlərin çətin olaraq qalmasından dərin məyusluq hissi keçirdik”. Hüquq müdafiəçiləri Azərbaycanın təşkilatdan çıxarılmasının ölkənin nüfuzuna xələl gətirdiyini düşünsələr də, hakimiyyətə yaxın deputat əmindir ki, “anti-Azərbaycan mövqedə olan beynəlxalq təşkilatlarda qalmağın heç bir xeyri yoxdur”.
- “Ermənistan üçün nəticəsi – bir az hay-küy saldılar və geri döndülər”. BMT Təhlükəsizlik Şurası iclasının yekunlarına Bakıdan baxış
- “Azərbaycanın şəhər infrastrukturu əlillərə hesablanmayıb”
- Mərhum jurnalist Elmar Hüseynovun ailəsi Azərbaycana hökumət xəttilə gəlib
“Azərbaycanın fəaliyyəti 2016-cı ildən dondurulmuşdu”
Avqustun 17-də Açıq Hökumət Tərəfdaşlığının (OGP) Rəhbər Komitəsi Azərbaycanı OGP-dən həmişəlik çıxarmaq qərarına gəlib.
Azərbaycanın 2011-ci ildə qoşulduğu Açıq Hökumət Tərəfdaşlığında fəaliyyəti 7 il əvvəl dondurulmuşdu. 2015-ci ildə Azərbaycandakı vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələrindən və qeyri-hökumət təşkilatlarından Açıq Hökumət Tərəfdaşlığına göndərilən narahatlıq məktubu buna səbəb olmuşdu.
OGP-nin son qərarı ilə bağlı yaydığı açıqlamada deyilir ki, hərtərəfli araşdırmadan sonra bu narahatlıqların əsaslı olduğu müəyyən edilib və bu prosesin nəticəsi olaraq Rəhbər Komitə 2016-cı ildə Azərbaycanın fəaliyyətini müvəqqəti dayandırmaq barədə qərar qəbul edib.
Daha sonra Azərbaycanın “dondurulmuş” statusu bir neçə dəfə uzadılıb və Azərbaycan hökumətinin əldə etməli olduğu bir sıra mərhələlər qeyd edilib, bu mərhələlərin yerinə yetirilməməsinin Azərbaycanın Açıq Hökumət Tərəfdaşlığında iştirakının daimi olaraq dayandırılmasına səbəb olacağı vurğulanıb.
“Azərbaycan Tərəfdaşlıqda qalmaq şərtlərini yerinə yetirə bilməyib”
Açıq Hökumət Tərəfdaşlığının Azərbaycanla bağlı son qərarına dair yaydığı açıqlamada deyilir ki, Müstəqil Hesabat Mexanizminin 2023-cü ilin mayında apardığı qiymətləndirmə hökumətin təşkilatın tövsiyələrini yerinə yetirmədiyini və 2018-ci il qətnaməsinin şərtlərinə əməl etmədiyini üzə çıxarıb.
“Bununla əlaqədar, Açıq Hökumət Tərəfdaşlığı Rəhbər Komitəsi yekdilliklə Azərbaycanın Tərəfdaşlığa üzvlüyünü həmişəlik dayandırmaq və ləğv etmək barədə qərar qəbul edib. Üzvlüyünü bərpa etmək üçün Azərbaycan ilk növbədə birliyin uyğunluq meyarlarına cavab verməlidir, o cümlədən dəyər yoxlanışından keçməli və Açıq Hökumət Tərəfdaşlığı Rəhbər Komitəsi tərəfindən təsdiqlənməlidir.
Biz Azərbaycanın Tərəfdaşlıqda qalmaq şərtlərini yerinə yetirə bilməməsindən və vətəndaş cəmiyyəti üçün şərtlərin çətin olaraq qalmasından dərin məyusluq hiss etdik. Azərbaycan artıq Tərəfdaşlığın üzvü olmasa da, biz açıq hökumət prinsiplərini irəli sürməyə çalışan hökumət və vətəndaş cəmiyyətində islahatçılara dəstək verməyə hazırıq”, – Açıq Hökumət Tərəfdaşlığının icraçı direktoru Sanjay Pradhan bildirib.
Açıq Hökumət Tərəfdaşlığının əsası 2011-ci ildə qoyulan daha şəffaf, inklüziv və hesabatlı hökumətlər qurmaq üçün minlərlə vətəndaş cəmiyyəti təşkilatı ilə işləyən 75 ölkə və 104 yerli hökumətin qlobal birliyidir.
“Burada problem şəffaflıqda idi”
Bundan əvvəl 2017-ci ildə Azəbaycanın “Mədən Sənayesində Şəffaflıq Təşəbbüsü” (MSŞT) təşkilatındakı üzvlüyü də dayandırılmışdı.
Hüquq müdafiəçisi, Neftçilərin Hüquqlarını Müdafiə Təşkilatının sədri Mirvari Qəhrəmanlı deyir ki, təşkilat Azərbaycana bir sıra islahatlarla bağlı möhlət vermişdi. Onun sözlərinə görə, bu dövrdə vəziyyət daha da pisləşib:
“Neçə ildir ki, vətəndaş cəmiyyəti, qanunvericilik, demokratik islahatlarla bağlı şərtlər qoyulmuşdu və şərtlərin həyata keçirilməsilə bağlı hökumətə möhlət verilmişdi. İndi müşahidə ediblər ki, nə vətəndaş cəmiyyəti qalıb, nə də başqa bir şey. Ölkədə bir qurum, bir koalisiya qalmayıb. Əvvəl seçkilərlə, mədən sənayesilə və digər sahələrlə bağlı koalsiyalar var idi, birlikdə fəaliyyət göstərirdilər. İndi heç biri yoxdur. Bir tərəfdən də media bu günə düşüb. Əslində Azərbaycan nə qədər çox beynəlxalq təşkilatın üzvü olsa, o qədər yaxşıdır”, – hüquq müdafiəçisi “Abzas Media”ya deyib.
“Bu, ölkənin imicinə mənfi təsir edəcək”
Mirvari Qəhrəmanlı deyir ki, Azərbaycanda normal təşkilatların əksəriyyəti sıradan çıxarılandan sonra yerdə qalan təşkilatlar Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin kölgəsinə sığınıblar.
“Agentlik yazır, onlar da paylaşır. Burada məsələ şəffaflıq idi. Açıq Hökumət Koalisiyası yeni yaradılanda görüşlər keçirilirdi, bir tərəfdə hökumət, bir tərəfdə vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri oturub müzakirələr aparırdılar. Bu da hökumətə sərf eləmədi. Çünki orada korrupsiya haqda da müzakirələr gedirdi.
İndi dövlət qurumları yanında İctimai Şuralar var, ayda bir dəfə yığıb sertfikat verirlər ki, sağ olun, yaxşı təriflədiniz bizi.
İndi bu təşkilatdan çıxmaqla göstərdi ki, dövlət qurumları şəffaf deyil. Bu da ölkənin imicinə mənfi təsir edir”.
“Bu təşkilatlar Azərbaycan əleyhinə təbliğat aparırlar”
Milli Məclisin deputatı Tahir Rzayev isə deyir ki, müəyyən beynəlxalq təşkilatlar var ki, onlar Azərbaycan həqiqətlərini heç vaxt ətraflı və dolğun əks etdirmirlər.
“Adlarını “beynəlxalq təşkilat” qoyublar, amma anti-Azərbaycan təbliğatı aparırlar. Sözsüz ki, Azərbaycan da bu təşkilatlara öz münasibətini bildirir və belə olan halda da müəyyən təxribatçı hərəkətlər edirlər.
Bu gün Azərbaycanda azad söz və mətbuat var, hər şey şəffadır. Əgər o beynəlxalq təşkilat xarici, ermənipərəst qüvvələrin təsiri altına düşürsə, orada qalmağın yeri yoxdur. Düşünürəm ki, başqa elə təşkilatlar da var ki, Azərbaycan ordakı iştirakını geri götürməlidir. Əgər orada reallıqlar əks olunmursa, bu, Azərbaycanın əleyhinə işləyirsə, orada qalmağın xeyri yoxdur”.
Deputatın sözlərinə görə, bu cür təşkilatlardan təcrid olunmaq Azərbaycanın nüfuzuna mənfi təsir edə bilməz:
“Ən böyük təşkilat BMT-dir, onlar da 26 ildən çox müddətdə, öz qərarlarını Ermənistana icra etdirə bilmədilər. Ayın 16-sı BMT-nin iclasında dünyanın bir sıra ölkələri Azərbaycanın haqlı mövqeyinə dəstək oldu, bu onu göstərir ki, Azərbaycanın nüfuzu beynəlxalq aləmdə gündən-günə artır. Odur ki, Açıq Hökumət Tərəfdaşlığından çıxarılmağımız beynəlxalq nüfuzumuza xələl gətirə bilməz”.