Avtobus zolağına taksilər girməlidirmi? Dünya təcrübəsi nə deyir?
Bakıda taksilərin avtobus zolaqlarından istifadəsi
Bakıda taksilərin sayı sürətlə artır və nəqliyyat axınına təsir edən əsas elementlərdən birinə çevrilib. Sərnişindaşımanın optimallaşdırılması məqsədilə bəzi taksi sürücüləri avtobus zolaqlarında hərəkət etməyə icazə verilməsini tələb edirlər.
Aprelin 2-də Bakıda fəaliyyət göstərən taksi sürücüləri tətil elan etmişdi.
Taksi Sürücüləri Birliyinin rəhbəri Elşad Eldarov deyirdi ki, onların tələbləri yerinə yetirilməsə, etiraz tətillərini davam etdirəcəklər.
Sürücülərin tələblərindən biri də sərnişin mindirib-düşürmək üçün taksi sürücülərinə avtobus zolaqlarından istifadə etməyə icazə verilməsi idi.
Mövzu barədə “İnsan yönümlü şəhərlər” teleqram-kanalının rəhbəri, urbanist Anar Əliyev danışıb.
Avropa Şəhərləri: Məhdudlaşdırılmış və keyfiyyətli taksilər
“Bir çox Avropa şəhərlərində avtobus zolaqlarından yalnız xüsusi lisenziyalı taksilər istifadə edə bilir. Məsələn, Budapeştdə ictimai nəqliyyat o qədər güclü inkişaf edib ki, insanlar taksidən yalnız, müəyyən hallarda istifadə edirlər. Üstəlik, Budapeştdə taksilərin sayı cəmi 7000-dir. Müqayisə üçün, Bakıda bu rəqəm 35 mindən çoxdur“.
Anar Əliyevin sözlərinə görə, taksilərin sayı nə qədər azdırsa, onların avtobus zolaqlarında hərəkəti o qədər məntiqli görünür. Bu, nəqliyyat axınını pozmur və sərnişinlərin rahatlığını artırır.
Tbilisi Modeli: “A” kateqoriyalı taksilər
“Bizə daha yaxın olan Tbilisidə bu məsələ fərqli həll edilib. Burada taksilər kateqoriyalara bölünüb: yalnız “A” kateqoriyalı taksilər avtobus zolaqları ilə hərəkət edə bilər. Bu nəqliyyat vasitələri xüsusi tələblərə cavab verir, daha bahalı, daha komfortlu və sürətlidir“.
Anar Əliyevin bildirdiyinə görə, bu model Bakıya uyğunlaşdırıla bilər.
“Bu sistemin effektiv işləməsi üçün taksi lisenziyaları məhdudlaşdırılmalıdır. 2023-cü ildən Tbilisidə yeni “A” kateqoriyası lisenziyası verilmir. Bu sistem Nyu-Yorkda da tətbiq edilir: orada da taksi lisenziyaları yalnız ötürülür, yeni lisenziya verilmir”, – deyə urbanist əlavə edir.
Rusiya Təcrübəsi: Taksi və avtobus dayanacaqları
Rusiyada taksilərin avtobus dayanacaqlarında sərnişin mindirib-düşürtməsinə icazə verilir, amma bu hərəkət avtobusların yolunu bağlamamalıdır.
Bakıda hansı model uyğundur?
Anar Əliyev düşünür ki, Bakının nəqliyyat problemlərini nəzərə alsaq, Tbilisi modeli daha uyğun görünür. Yəni avtobus zolaqlarından yalnız müəyyən keyfiyyət standartlarına cavab verən taksilər istifadə etməlidir. Bunun üçün aşağıdakı addımlar atıla bilər:
- Taksilərin kateqoriyalara bölünməsi;
- “A” kateqoriyalı lisenziyaların məhdudlaşdırılması;
- Yüksək keyfiyyətli taksilərə icazənin verilməsi;
- Taksi sürücüləri üçün sərnişin mindirmə və düşürtmə qaydalarının dəqiqləşdirilməsi.
“Bu yanaşma həm taksi bazarını tənzimləyər, həm də ictimai nəqliyyatın səmərəliliyini qoruyar. Bakıda bu sistemin uğurla işləməsi üçün qanunvericilikdə müəyyən dəyişikliklər edilməli və konkret tələblər müəyyənləşdirilməlidir“, – deyə Əliyev vurğulayır.
Bakıda taksilərin avtobus zolaqlarından istifadəsi
