Aralarında çoxlu uşaqların da olduğu 64 nəfər Rusiyanın Kemerovo şəhərindəki ticarət mərkəzində niyə yandı?
Martın 27-i səhərə doğru xilasedicilər Rusiyanın Kemerovo şəhərində “Zimnyaya vişnya” ticarət mərkəzində 64 nəfərin meyitini tapıb. Rusiya Səhiyyə Nazirliyi bildirir ki, 25 nəfərin şəxsiyyəti müəyyən edilib. Şəxsiyyəti müəyyən olunanlardan yarıdan çoxu uşaqlardır.
O da bildirilir ki, xəsarət alanlardan 13 nəfər (ümumilikdə 40 nəfərə yaxın) hələ də xəstəxanalarda qalır, onlardan çoxu dəm qazı ilə zəhərlənib.
Martın 26-dan 27-ə keçən gecə Rusiya prezidenti Vladimir Putin Kemerovo şəhərinə gəlib. O, yanmış ticarət mərkəzinin qarşısında kortəbii yaranan anım memorialına gül dəstəsi qoyub, fövqəladə iclas keçirib və Kemerovo xəstəxanasında xəsarət alanlarla görüşüb. Amma Putin çoxlarının ondan gözlədiyi kimi ictimai açıqlama ilə çıxış etməyib.
Bunu əsasən “Zimnyaya vişnya” mərkəzinin qarşısında martın 27-də səhər saatlarında keçirilən mitinqin iştirakçıları gözləyirdi. Mitinqçilər yerli hakimiyyətin istefasını və Putinin onların qarşısında çıxış etməsini tələb ediblər. İnterfaks-ın məlumatına görə, ticarət mərkəzinin qarşısındakı meydanda 300 nəfərə yaxın adam toplaşıb, amma video-görüntülərdə adamların daha çox olduğu görünür.
Prezident Putin mitinqçilərin qarşısına çıxmayıb, bunun əvəzinə o, hansısa “təşəbbüs qrupu” ilə görüş keçirib.
Kemerovo faciəsi ilə bağlı yanğından sonra keçən iki sutka ərzində heç bir məmur istefası baş verməyib.
Mitinqçilərin fikrincə, istefaya getməli olanlardan biri 25 ildir regiona rəhbərlik edən Kemerovo vilayətinin qubernatoru Aman Tuleyevdir. Qubernator hələ də faciə yerinə baş çəkməyib və bunu onun kortejinin xilasedicilərin işinə mane olacağı ilə izah edib. Bu cür izahat Kemerovo sakinlərinə inandırıcı gəlməyib və onlar onun vəzifədən getməsini tələb edirlər.
Kremldə Tuleyevi dəstəkləyirlər, Putinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bildirib ki, Tuleyevə qarşı iddialar yanlışdır.
Rusiyada hələ də ümummilli matəm elan olunmayıb. Bir-birinin ardınca ayrı-ayrı regionlar özləri matəm elan edir. İnsanlar Facebook-da görüşlər təşkil edirlər, Kemerovoda həlak olan insanların xatirəsini yad etmək üçün toplaşmaq haqda razılaşırlar. Belə aksiyalar bu gün Moskva və Sankt-Peterburqda da təşkil olunacaq.
«Meduza” internet nəşrinin dünənki reportajında Aleksandr və Olqa Lillevyalilərin hekayəsi məlum olub. Yanğın başlayan zaman onların üç qızı ticarət mərkəzindəymiş. Böyükləri 11, kiçiyi isə 5 yaşında idi. Onlar kinoteatrda multfilmə baxırdılar, ataları isə onları aşağıda gözləyirdi. Yanğın başlayanda Aleksandr qızlarını xilas etməyə çalışıb, amma bacarmayıb. Qızların üçü də həlak olub.
Yanğın niyə baş verib və niyə belə böyük miqyas alıb?
Yanğın səbəbləri ilə bağlı hələlik yekun məlumat yoxdur. Bircə o məlumdur ki, yanğın siqnalı işləmirmiş – hərçənd mərkəzin mühafizəçisinin yanğın xəbərini alandan sonra onu söndürdüyü ilə bağlı versiya da mövcuddur. Həmin mühafizəçi saxlanılıb.
Məlum olanlar:
• “Zimnyaya vişnya” ticarət-əyləncə mərkəızi keçmiş şirniyyat fabrikinin yenilənən binasında yerləşir. Yenidənqurma işlərində yandığı zaman qaz ifraz edən ucuz materiallardan istifadə olunub;
• Zalda “Çıxış” yazılmış işarələr yanmırmış;
• Bir neçə kinozalın qapıları çöldən bağlı olub. Hələ ki, heç kim niyə belə olduğunun dəqiq cavabını verə bilmir. Rusiya Kinoteatr Sahibkarları Assosiasiyasının versiyası var. Assosiasiya rəhbəri bildirib ki, “Zimnyaya vişnya” mərkəzinin əməkdaşları zallarda satılan biletlərdən daha çox tamaşaçı olduğu üçün qapıları bağlamış ola bilərdilər. Mədəniyyət Nazirliyi dərhal reaksiya verərək bu versiyanı “həyasızca məsuliyyətdən qaçmaq cəhdi” adlandırıb.
• Mərkəz əməkdaşları nə edəcəklərini bilməyib, heç kim onları fövqəladə vəziyyətdə necə davranmalı olduqları ilə bağlı təlimatlandırmayıb.